دفاع فرانسه

من کاری با تیتر بزرگ دفاع فرانسه در سایت های دیگر که همگی از زبان دیوید سورات نوشته شده است کاری ندارم! در اینجا،دفاع فرانسه را از زبان یک شطرنج باز آماتور باشگاهی می شنوید! 

دفاع فرانسه،یک دفاع با طبیعت محکم است که در عین حال، فرصت های متقابل خوبی را در جناح وزیر به سیاه می دهد، در عوض، سفید باید بخت های خود را در جناح شاه بیابد. گشایش فرانسه، از مدت ها قبل توسط استادانی چون کاپابلانکا و آلخین و در حال نیز توسط استادان در سطوح بالا بازی میشود. گشایش فرانسه ،مبتنی بر شکافتن مرکز و حمله بر روی نقطه ضعف اساسی سفید ،پیاده d4 است.یکی از اشکالات گشایش فرانسه، این است که سیاه قادر نیست اسب جناح شاه و فیل جناح وزیر خود را به درستی گسترش دهد.گشایش فرانسه، سفید اغلب برتری فضای زیادی را کسب می کند،اما اگر سیاه شکافت های مرکزی را به درستی انجام دهد، اغلب به تعادل می رسد.

گشایش فرانسه با حرکات زیر شروع می شود:

e4 e6

با این حرکت،سیاه کنترل خانه d5 را به دست میگیرد و آماده حرکت d5 میشود.البته این حرکت، باعث زندانی شدن فیل سفید رو سیاه می شود.

در اینجا ، حرکات مختلفی برای سفید وجود دارد که سه امکان اصلی او عبارت است از : Nf3 , d3 , d4

در ابتدا، ما حرکت d4 که شاخه اصلی فرانسه و بهترین حرکت سفید محسوب شود را بررسی میکنیم:

d4 d5

در اینجا،سفید چندین انتخاب خوب در اختیار دارد:

exd5 exd5

این شاخه، شاخه تعویضی نامیده میشود که برتری خاصی را نصیب سفید نمی کند و مشکل گشایشی را برای سیاه ایجاد نمی کند. در آن، وضعیت قرینه است و ممکن است اینگونه ادامه یابد:

Nf3 Bd6

Bd3 Ne7

c3 Bg5

Be3 Nc6

حال ، شاخه ای قدیمی را بررسی میکنیم که مورد علاقه استادانی چون اشتاینیز بوده است:

e5

با این حرکت، سفید یک کمربند مرکزی d4 , e5 تشکیل داده است که گسترش سوار های سیاه را با مشکل روبرو می کند:

اسب خانه f6 را در اختیار ندارد و فیل نیز نمیتواند در قطر c8-h3 مستقر شود.علاوه بر آن ، سفید از برتری فضای فاحشی برخوردار است. سیاه تنها یک امید برای ادامه بازی دارد، شکافت مرکز.

c5 ...

با این حرکت سیاه مرکز سفید را مورد تهاجم قرار می دهد و انگشت خود روی نقطه ضعف سفید،پیاده d4 می گذارد.

c3

این حرکت، حرکتی قدیمی است که البته بهترین گزینه سفید است. ادامه نیمیزویچ با Nf3 ضعیف است، زیرا مرکز سفید با cxd4  نابود میشود.

Nc6 Nf3

Qb6

سیاه با هر حرکت خود، بر پیاده d4 فشار میاورد و سوار های سفید را درگیر دفاع از آن میکند.

?Be2

این حرکت به نظر بد نمی آید ، زیرا به نظر سیاه تهدیدی ندارد اما این حرکت باعث میشود شاه سفید از حق قلعه رفتن محروم شود.

Ne7 ...

سفید نمی تواند با dxc5 جواب بدهد، زیرا حرکت !Qc7 خیلی زورمند است.حالا نکته اینجاست که سفید نمی تواند قلعه برود، زیرا !Nf5 ، یک پیاده میگیرد.

b3 Nf5

Bb2

به نظر همه چیز مرتب میاید، اما...

cxd4 cxd4

+Bb4

سفید مجبور است با Kf1 جواب دهد، زیرا هر پاسخ دیگری باعث از دست رفتن پیاده میشود.

بنابراین برای این شاخه، سفید به جای Be2، از امکان های زیر استفاده می کند:

a3

این روش پولسن است که سیاه آن را با شاخه زیر جواب میدهد:

c4 ...

g3 Bd7

Bh3 Na5

سیاه از شانس هایی در جناح وزیر برخوردار است.

Na3

این حرکت ، حرکت Nc2 و دفاع از پیاده ضعیف d4 را در نظر دارد. سیاه می تواند اینگونه جواب دهد.

cxd4 ...

+cxd4 Bb4

Bd2 Neg7

?Nxd4 ...)

Nxd4 Qxd4

(+Qa4

+Nb5 Bxd2

Qxd2 0-0

سیاه بازی مناسبی دارد. او همچنین میتواند شاخه زیر را بازی کند:

cxd4 ...

cxd4 Nh6

Nc2 Nf5

Bd3 Bd7

با بازی پیچیده و شانس های متقابل. سفید در اینجا با 0-0 ادامه خواهد داد.

یکی دیگر از حرکت های سفید، گامبی میلنر - بری با Bd3 است:

Bd3 cxd4

?cxd4 Nxd4

این دام معروف این شاخه است 

??Nxd4 Qxd4

+Bb5

وزیر سیاه از دست میرود.

سیاه باید به جای cxd4،باید شاخه زیر را بازی کند:

Bd7 ...

Bc2 Rc8

 0-0

cxd4 ...

cxd4 Nb4

Nc3 Nxc2

Qxc2

سیاه موفق شد فیل قدرتمند حریف را تعویض کند.

در اینجا به بحث شاخه پیاده ادونس خاتمه می دهیم و به حرکت Nc3 با عنوان شاخه اصلی می پردازیم.

e4 e6

d4 d5

Nc3

در اینجا چندین حرکت وجود دارد که به آنها می پردازیم:

dxe4 ...

این حرکت، راه روبینشتاین نامیده میشود که خیلی بی روح است و به مقدار زیادی از تنش مبارزه میکاهد 

Nxd4 Nf6

Bg5 Be7

Bxf6 Bxf6

در اینجا حرکت پیچیده gxf6 نیز وجود دارد که در بازی های آلخین مشاهده میشود:

gxf6 ...

Nf3 b6

Bb5+ c6

Bd3 Bb7

Qd2 Nd7

بازی پیچیده و مبهم است.

در شاخه Nc3، شاخه دیگری را مطالعه می کنیم که شاخه قدیمی نامیده میشود:

Nf6 ...

Bg5 Be7

حرکت e5 Nfd7، ضعیف است.

e5 Nfd7

Bxe7 Qxe7

بازی برابر است.

در این شاخه به جای Bxe7، سفید می تواند با h4، حمله آلخین کارتارد را به کار گیرد که بازی حادی است.

h4

در اینجا سیاه حرکات مختلفی دارد که به آنها می پردازیم:

?c5 ...

Bxe7! Kxe7

با همین دلیل ، حرکت c5 ... مردود است، زیرا اگر Qxe7 ...،آنگاه !Nb5

f6 ...

Qh5+ Kf8

اگر g6 ...،آنگاه exf6! Nxf6 و سپس Qe2 با طرح h5 

exf6 Nxf6

Qe2

اینجا نیز سفید بهتر است

Bxg5 ...

hxg5 Qxg5 

Nh3 Qh6

g3 0-0

f4 c5

Nb5 Na6

Qd2

با طرح 0-0-0 و حمله در جناح شاه

سیاه همچنین میتواند به جای عقب نشینی وزیر به h6، آن را به e7 ببرد ؛ آنگاه

Qg4 Kf8

Ng5 h6

Bd3

سفید جبران کافی دارد. او همچنین طرح حرکت Nb5 و سپس c3 و تقویت مرکز را دارد.

h6 ...

Be3 0-0

Qd2 c5

0-0-0

سفید طرح حمله در جناح شاه دارد.

در حمله آلخین-کارتارد،بهترین حرکت سیاه، 0-0 است که با Qg4 پاسخ داده میشود و بازی جالبی پدید می آید، برای مثال:

Qg4 Re8

Bh6 Bf8

h5! Kh8

Bg5 f6

Bh4 c5

h6 cxd4

با یک بازی حاد و دولبه

در اینجا به بحث حمله آلخین کارتارد خاتمه می دهیم و به سراغ شاخه ماک کئوچن می رویم.

e4 e6

d4 d5

Nc3 Nf6

?!Bg5 Bb4

این شاخه، حرکت حاد ماک کئوچن نامیده میشود. سیاه با حرکت آخر خود، جناح شاهش را را بسیار تضعیف میکند و در عوض ، بازی متقابل فعالی را در جناح وزیر به دست می آورد.در این شاخه، سیاه اغلب وضعیت ضعیفی را در جناح شاهش پیدا می کند و در عوض، شاه سفید از حق قلعه رفتن محروم می شود.

e5 h6

Bd2 Bxc3

bxc3 Ne4

Qg4 g6

Bd3 Nxd2

Kxd2 c5

اگر ?+Qg4 ... ،آنگاه Qxg4 hxg4 و بعد ، !g4

Nf3 Qc7

در این وضعیت،سیاه آماده حمله متقابل در جناح وزیر میشود و قصد دارد Qf4 را با !f5 جواب دهد و به وضعیت محکمی برسد.

حالا شاخه دیگری را از واریاسیون ماکئوچن بررسی می کنیم:

e4 e6

d4 d5

Nc3 Nf6

?!Bg5 Bb4

e5 h6

exf6 hxg5

fxg7 Rg8

سیاه به تعادل میرسد.

در اینجا به سراغ مهم ترین شاخه Nc3، شاخه ویناور میرویم. این شاخه، شاخه بسیار حادی است که سیاه بازی فعالی در جناح وزیر راه می اندازد و سفید هم شانس های عالی خود را در جناح شاه میابد. 

e4 e6

d4 d5

Nc3 Bb4

در اینجا سه شاخه اصلی وجود دارد که به آنها می پردازیم:

exd5 exd5

این شاخه،بازی را به فرانسه تعویضی میبرد و سودی برای سفید ندارد. من از تجزیه و تحلیل این شاخه صرف نظر می کنم ؛ زیرا شاخه بسیار واضحی است.

شاخه دیگر ، حمله متقابل با Qg4 است. البته این شاخه نیمه مردود است و در سطوح بالا بازی نمی شود:

Qg4 Nf6

Qxg7 Rg8

Qh6 Rg6

Qe3 Nxe4

سیاه برتری دارد.

حال ، شاخه اصلی این شاخه را بررسی می کنیم که خود دارای چندین شاخه اصلی است.

e5 c5

در اینجا به سه شاخه اصلی این واریاسیون می پردازیم.

Qg4 Ne7

dxc5

این حرکت اجباری است، زیرا اگر ?Qxg7،آنگاه:

Qxg7? Rg8

Qxh7 cxd4

!a3 Qa5

Rb1 dxc3

axb4 Qa2

سیاه یک رخ میگیرد.

+Bxc3 ...

bxc3 Qc7

با وضعیتی جالب و امکانات متقابل

حال راه دوم را بررسی می کنیم که راه بوگولیوبف نامیده میشود:

e4 e6

d4 d5

Nc3 Bb4

e5 c5

Bd2

این حرکت راه بوگولیوبف نامیده میشود.

Ne7 ...

این حرکت، تنها راه منطقی است، زیرا ادامه زیر بسیار بد است:

?cxd4 ...

+Nb5 Bxd2

Qxd2

با تهدید رفع ناپذیز +Ne6

Ne7 ...

  +Nb5 Bxd2

Qxd2 0-0

با بازی متعادل برای دوطرف

راه سوم که راه اصلی این شاخه است، با ادامه زیر شروع میشود:

e4 e6

d4 d5

Nc3 Bb4

e5 c5

a3

این حرکت، علامت سوال را جلوی فیل می گذارد. اینجا نیز دو شاخه اصلی وجود دارد.

 

+Bxc3 ...

bxc3 Ne7

!a4

این حرکت، از مانور وزیر به a5 و سپس a4 جلوگیری کرده و خانه a3 را برای فیل باز میکند.

Qa5 ...

Qd2 Nbc6

Be2 c4

سفید دارای بازی خوبی در جناح شاه است و سیاه نیز میتواند با Bd7 و Bxa4، ابتکار عمل را در جناح وزیر به دست گرفته و بر پیاده های ضعیف c2 و c3 فشار وارد میکند.

راه دوم در این شاخه، راه تال است که البته از +Bxc3، بسیار ضعیف تر است. 

e4 e6

d4 d5

Nc3 Bb4

a3 Ba5

این حرکت، راه تال است.

!b4

این حرکت پیشنهادی آلخین است.

 !cxd4 ...

حرکت ?cxb4 ... ، به علت !Nb5، حمله قدرتمندی به سفید میدهد، برای مثال:

?cxb4 ...

+Nb5! bxa3

c3 Bc7

Bxa3

سفید حمله ای قوی دارد.

bxa5

ادامه Nb5 Bc7 نیز قابل بازی است.

bxc3 ...

Qg4 Ne7

 Qxg7 Rg8

Qxh7 Nbc6

سفید بهتر است.

در اینجا، به بحث Nc3 خاتمه میدهیم و به شاخه تاراش با Nd2 می پردازیم.

e4 e6

d4 d5

Nd2

این حرکت، شاخه تاراش نامیده میشود. تاراش در تجزیه و تحلیل این شاخه، آن را قابل بازی ارزیابی کرده است.

سیاه در اینجا دو حرکت در اختیار دارد: Nf6 و c5

ابتدا حرکت رایج c5 را بررسی میکنیم:

c5 ...

exd5

در اینجا،حرکت exd5 ... به پیاده منفرد d5 می انجامد. به همین منظور، حرکات cxd4 و Qxd5 زیاد بررسی شده اند که ابتدا به آنها میپردازیم.

?cxd4 ...

Bb5+! Bd7

dxe6! Bxb5

exf7+ Kxf7

+Qh5

سیاه میبازد. یا اگر fxe6 به جای Bxb5 ، سفید اینگونه میبرد :

Qh5+ g6

Qe5 Qf6

Qe2

با برتری فاحش برای سفید.

Qxd5 ...

Ngf3 cxd4

!Bc4 Qd6

0-0

(+Nb3? Qb4)

Nc6 ...

Nb3 Nf6

Nbxd4 Nxd4

Nxd4 a6

اوضاع برابر است.

exd5 ...

dxc5 Bxc5

Nf3 Nf6

Be2 0-0

با وضعی برابر و امکاناتی برای هر دو طرف

حال حرکت Nf6 را بررسی می کنیم:

e4 e6

d4 d5

Nd2 Nf6

e5 Nfd7

Bd3 c5

c3

یکی از مزیت های Nd2 بر Nc3، این است که پیاده c2 بلوک نشده است و میتواند از پیاده d4 دفاع کند.

Nc6 ...

Ne2

سفید آرایش اسب هایش را اینگونه قرار میدهد:یکی در e2 و یکی در f3.

Qb6 ...

Nf3 cxd4

cxd4 f5

با اندکی برتری برای سفید.

یک انتخاب دیگر سفید در این شاخه، ادامه زیر است که از بازی کورچنوی با آدوویچ گرفته شده است:

d4 e6

e4 d5

Nd2 Nf6

c3 c5

Ngf3 Nc6

Bd3 Qb6

0-0

Nxd4 ...

Nxd4 Qxd4

Nf3 Qb6

!Qa4 Qb4

سفید امکانات خوبی دارد.

حال دیگر حرکت d4 را پشت سر میگذاریم و به سراغ حرکت d3 ، حمله هندی شاه میرویم.

e4 e6

d3 d5

Nd2

سفید قصد دارد بازی را به شاخه ای از حمله هندی شاه ببرد.

Nf6 ...

Ngf3 Be7

g3 c5

Bg2 Nc6

0-0 0-0

سفید میخواهد در جناح شاه حمله کند و سیاه هم مانند همیشه، باید در جناح وزیر بازی کند.

شاخه دیگر، شاخه دو اسب با Nf3 است.

e4 e6

Nf3 d5

Nc3 d4

Ne2 c5

d3 Nc6

c3 e5

سفید از وضعیت تنگی برخوردار است.

یکی دیگر از شاخه های مهم فرانسوی، شاخه چیگورین با Qe2 است. این حرکت خیلی زیرکانه است، زیرا اکنون d5 ، با exd5 روبرو شده و اکنون پیاده e آچمز است و سیاه باید با وزیر پس بگیرد؛ البته این یکی از شاخه های این گشایش برای سیاه است، زیرا Nc3 حرکتی ضعیف است، چون سفید معمولا برای انجام حرکت d4، باید حرکت c3 را انجام دهد و اسب وزیر را از d2 گسترش دهد.

e4 e6

Qe2

این حرکت راه حرکت فیل سفید رو را می بندد، اما سفید قصد دارد فیل را با g3 و سپس Bg2 گسترش دهد و به ساختاری مشابه هندی شاه دست یابد.

c5 ...

Nf3 Nc6

c3 Nge7

g3 g6

Bg2 Bg7

0-0 0-0

Rd1

با وضعیتی برابر 

شاخه دیگری در Qe2، حرکت زیرکانه ?!e5 است که قصد دارد از موقعیت بد وزیر سفید استفاده کند.

e4 e6

?!Qe2 e5

f4 exf4

+d4 Qh4

Kd1 d6

Nf3 Qf6

با بازی برابر

یک راه دیگر ، d5 است و اینگونه ادامه میابد :

e4 e6

Qe2 d5

exd5 Qxd5

Nf3 Nc6

c3 Nf6

d3 Bd6

g3 0-0

Bg2 e5

0-0